යුද්ධය හා සාමය ( 1965) War and Peace ( Voyna i mir ) (1965)

ලියෝ තෝල්ස්තෝයිගේ “යුද්ධය හා සාමය“ නවකතාව මා අද වෙන තෙක් කියවා නැහැ. කියවා ඇත්තේ ජිනදාස ලේල්වල නම් අයෙක් විසින් 1960 දශකයේ මැද භාගයේ කරන ලදැයි සැලකිය හැකි ඉතාම අසාර්ථක ඡායානුවාදයක් පමණයි. පසුකාලයේ මෙම කෘතියේ සම්පූර්ණ ඉංගිලිසි පරිවර්තනය ලැබුනත් එහි විසාලත්වය නිසාම කියවීමට සිත් දුන්නේ නැහැ. එම නිසා නවකතාවේ විස්තර කියවූයේ අන්තර්ජාලයෙන්. එය සැලකෙන්නේ ලෝක සාහිත්‍යෙය් විශිෂ්ඨතම කෘතියක් ලෙසයි. මෙම කෘතිය සිනමාවට නැගීමට හොලිවුඩය 1956 දී සමත් වුනත් එය එතරම් සාර්ථක උත්සාහයක් ලෙස සැලකෙන්නේ නැහැ. 

රුසියානු සාහිත්‍යෙය් මේ ශ්‍රේෂ්ඨතම කෘතිය සෝවියට් රජයේ අනුග්‍රහයෙන් චිත්‍රපටයක් බවට පත්වන්නේ 1965 වසරේදියි. එහි අධ්‍යක්ෂණය සර්ජි බොන්දර්චුක්.  දැවැන්ත සිනමා නිර්මාණය නළු නිළියන් 12000 ක් යොදා ගත් අතර ඒ සඳහා ගිය වියදම වර්තමානයේ ඩොලර් මිලියන 67 සමාන බව ගණන් බලා තිබේ . එකිනෙකට සම්බන්ධිත චිත්‍රපට 4 ක එකතුවක් වන මෙහි සමස්ත ධාවන කාලය පැය 6 ½ කි .

සිනමා කෘතියට පසුබිම් වන්නේ නැපෝලියානු යුද්ධ සමයේ රුසියානු රදළ පවුල් දෙකක් මුහුණ දෙන අත්දැකීම් වේ . 1805 Aurelitz සංග්‍රාමය හා 1812 නැපෝලියන් රුසියාව ආක්‍රමණය , බිහිසුණු බොරෝදිනෝ සංග්‍රාමය , ‍මොස්කව් නගරය ගිණි තැබීම ආදි සිදුවීම් මෙම චිත්‍රපටයේ මොනොවට නිරූපිත වේ . මෙහි ප්‍රධානම චරිතය වන්නේ අධ්‍යක්ෂවරයාම පණ පොවන සිටුවර පියෙරේ බෙකුසොව් ය . බොහෝ විට චිත්‍රපටයේ මූලික දෘෂ්ඨිය පදනම් වන්නේ ඔහුගේ දෘෂ්ඨී කෝනයෙනි . යුධ විරෝධියෙක් හා බුද්ධීමතෙක් වන පියෙරෙ , තම හොඳම මිතුරා වන මුලදී යුදකාමියෙක්ව සිට පසුව ඉතා දුඛිත ඉරණමකය මුහුණ දුන් ඇන්ඩ්‍රේ කුමාරයා හා තමන්ද රහසින් පෙම් කරන නතාෂා රොස්තෝවා අතර ආලය උපේක්ෂාවෙන් ඉවසයි . එසේවුවත් නතාෂා හා ඇන්ඩ්‍රේ අතර සබඳතාව බිඳී ගිය පසු ඇගේ පිහිටට එන්නේ ද ඔහුය. මේ සියල්ල පසුබිමින් නැපෝලියන් ගේ ආක්‍රමණය සිදුවේ . යුද්ධයේ බිහිසුණු හා නිශ්ඵල බව ද මෙහි ප්‍රධාන තේමාවක් වේ . යුධ විරුවෙකු වීම මඟින් අමරණීත්වයට පත් වීමට අපේක්ෂා කරන ඇන්ඩ්‍රේ , යුද බිමේදී බරපතල තුවාල ලැබීමෙන් හා තම නැති අතර දරු ප්‍රසූතියේදී මරණාසන්න වන තම බිරිඳ‍ගේ මරණයත් නිසා දැඩි සෘණාත්මක අදහස් දරන අයෙකු වේ -නැපෝලියන් අධිරාජ්‍යයා තම කීර්තිය අ‍පේක්ෂා කළද බොරෝදිනොවේ දහස් ගණන් මළ සිරුරු අතර ඒ සිහිනයේ හිස් බව දකී .

සිනමා උපක්‍රම අතින් චිත්‍රපටය සෑහෙන ඉදිරිගාමි ප්‍රයත්නයක් වේ - චිත්‍රපටයේ එන ප්‍රධාන බාල් රංගනයන් ආදිය නිරූපනය කිරීමේදී ට්‍රැකින් කැමරා චලනයන් ( tracking shot) යොදා ගැනීම යුද සිදුවීම් නිරූපණයේදී අතින් ගෙන යන කැමරා චලනයන් ( hand held cameras) මෙන්ම ක්‍රේන් චලනයන් (Crane shots) යොදා ගැනීම විශේෂිත වේ . ප්‍රේක්ෂකයාට එම අත්දැකීම් විඳීමට සැලැස්වීමක් ඉන් අපේක්ෂා කෙරේ . එපික් වර්‍ගයේ සිනමා පටයක් නිසාදෝ සමීප රූප මෙහි සාපේක්ෂව අඩුය . ක්ෂුද්‍ර චිත්‍රයට වඩා සමස්ත පසුබිම ප්‍රේක්ෂකයාට දැකීමට සැලැස්වීමක් ඉන් අදහස් කළා විය හැක .එමෙන්ම පසුකාලීන හොලිවුඩ් සිනමා කරුවන් මේ චිත්‍රපටයෙන් උගෙන ඇති බවට දක්වන අවස්ථා ද වේ . උදාහරණයකට චිත්‍රපටයේ ආරම්භකම ජවනිකාව එකවරම සිහිගන්වන්නේ ඩේවිඩ් ලින්ච් ගේ Blue Velvet හි ආරම්භක ජවනිකාවයි. එමෙන්ම බොරෝදි‍නෝ සංග්‍රාමයේ එක් ජවනිකාවක් ස්පීල්බර්ග්ගේ Saving Private Ryan හි ප්‍රකට ජවනිකාවක් සිහිගන්වයි . එමෙන්ම CGI වලින් තොරව සිදු කරන ලද දැවැන්ත සංග්‍රාමයන් යථාර්තවාදී බවින් පරිපූරණ වේ . එම සමයට අදාළ ඇඳුම් පැළදුම් , පරිසරය ප්‍රතිනිර්මාණය කිරීමේදී මෙන්ම සෑම නළුනිළියෙකුගෙන්ම මනා රඟපෑමක් ලබා දීමට අධ්‍යක්ෂවරයා ක්‍රියා කර ඇති ආකාරය නිර්මාණයේ දැවැන්ත බව හා සැසැඳීමේ දී පුදුම එලවන සුළුය .

1968 හොඳම විදේශීය චිත්‍රපටයට හිමි ඔස්කාර් සම්මානය ඇතුලු තවත් ජාත්‍යන්තර සම්මාන රැසක් දිනාගත් මේ සෝවියට් චිත්‍රපටය ප්‍රකට සිනමා විචාරක රොජර් ඊබට් පවසන පරිදි ලෝකයේ මෙතෙක් පහළවු විශිෂඨතම එපික් වර්ගයේ චිත්‍රපටය වේ .

ඉංගිරිසි උපසිරැසි සහිතව පහත ලින්කුවෙන් ඔබට මේ චිත්‍රපටය නැරඹිය හැකියි 

http://sovietmoviesonline.com/en/drama/16-voyna-i-mir.html