ලසන්තගේ මිනීමරුවො‍්

ලසන්ත වික්‍රමතුංග ගැන 1997 පමණ සිට විටින් විට අසා තිබුනත් ඔහු මුල් වරට දකින්නට අසන්නට ලැබෙන්නේ 2001 ඡන්දයට කලින් චන්ද්‍රිකා/ මංගල  - ජවිපෙ පරිවාස රජය සමයේ ටී එන් එල් ජනහඩ වැඩසටහනකිනි. එවක අලි කොටි ගිවිසුම ආණ්ඩුවේ මාධ්‍ය වල ප්‍රධාන මාතෘකාවක් වූ අතර ලසන්ත ඉතා චතුර ලෙස සිංහල ඉංග්‍රීසි භාෂා දෙකම සම සමව භාවිතා කරමින් ආණ්ඩුවේ චෝදනා තර්කානුකූලව බිඳ හෙලීය. ඉන්පසුව බිහිවූ එජාප රජයේ වැරදි මුල් වරට විවේචනය කළේද ඔහුයි. මිලින්ද මොරගොඩ, ජයලත් ජයවර්ධන ආදි එජාප අමාත්‍යවරුන් ඔහුගේ නිර්දය විවේචනයට හසුවිය. සුරනිමිල නම් අනවර්ථ නාමයෙන් ඔහු ලියූ Inside Politics කොළම එකල මම කියවීමට ප්‍රිය කළෙමි. ලසන්ත කිසිවිටකත් අපක්ෂපාතී මාධ්‍යවේදියෙක් නොවීය. ඔහු එජාපයේ රනිල් පාර්ශ්වය වෙනුවෙන් කොන්දේසි විරහිතව පෙනී සිටියේය. රනිල්ට එරෙහි එජාප ජ්‍යෙෂ්ඨයන් හට දේශපාලනිකව හා අන් අයුරින්  පහර දීමට ඔහු නොපසුබට විය. එසේ වුවත් වැදගත් කරුණ වන්නේ ඔහු රනිල්ගේ ගොට්ටෙක් නොවීමයි. එවක රනිල් පාර්ශ්වය (නමට හෝ)  පෙනී සිටි ලිබරල් සමාජ මතවාදය හා  මධ්‍ය දක්ෂිණාංශික ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති හා ලසන්තගේ අදහස් සමානුපාත වීම එයට ප්‍රධාන හේතුව විය. ඔහු දේශපාලකයන් හමුවේ අදීන විය. ඔවුන් ඔහුට “සර් මැඩම්” නොව “ඔයා “ විය. මහින්ද රාජපක්ෂ සමඟ තිබූ පුද්ගලික මිත්‍රත්වය පවා පළුඳු කරගෙන 2005 ජනාධිපතිවරණයේදී හෙල්පින් හම්බන්තොට ගැන සොයා බැලූවේ ලසන්තයි. එල් ටී ටී ඊ සංවිධානයට මුදල් දී ජනාධිපතිවරණය ආපසු හැරවීම ගැන සෙව්වේය.

ලසන්ත හා ඔහුගේ බිරිඳ රේන් වික්‍රමතුංග 1980 දශකයේ සන්ඩේ ටයිම්ස් කාර්යාලයේදී 

ඉන්පසු මහින්ද ලසන්තගේ සතුරෙකු විය. ආණ්ඩු ප්‍රේමි සී ඒ චන්ද්‍රප්‍රේමට අනුව විපක්ෂය රනිල් නිසා දුර්වල වී ආණ්ඩු මර්ධනය නිසා බෙදී වෙන්වී සිටි අවදියක  ලසන්ත යනු එක් මිනිසෙකුගෙන් සැදුම්ලත් විපක්ෂයක් ( One Man Opposition) විය.  2006 හෝ 2007 මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපති ලෙස වරක් නොසරුප් බසින් ලසන්තට ගිගිරූ විට ලසන්තද නොසරුප් නොවන වචන යොදා ගෙන ආපසු ජනාධිපතිට බැන වැදී පසුව පුවත්පතේද පළ කළේය. සමාජ මාධ්‍ය, පැය 24 නිව්ස් සයිකල් නොතිබූ ඒ කාලෙයේ  ලංකාවේ බහුතරයක් වූ ජනමාධ්‍යවේදින් අතරින් ලසන්ත වෙනස් වූ‍යේ මේ දැඩි නිර්භීත බව නිසා ය.

ලසන්ත මරා දැමුවේ ඇයි?  මිග් ගණුදෙනුව ගැන හෙලි කිරීම හෝ උතුරේ යුද්ධ අපරාධ ගැන සෙවූ නිසා යැයි මම විශ්වාස නොකරමි. ලසන්තගේ බිරිඳ සමඟ පසුව පුවත් සේවයක් ආරම්භ කළ උවිඳු කුලකුලසූරිය කියන්නේ ලසන්ත විදේශ රහස් ඔත්තු සේවයකට සම්බන්ධ නිසා මරා දැමුනු සොනාලි සමරතුංග තමා හා පැවසූ බවයි. එහෙත් එයත් විශ්වාස කිරීමට අපහසුය. වඩාත් වීමට හැකි දේ ලසන්ත හා වෛරය සිතේ තබා ගත් මරා හා ඔහු‍ගේ  දේශපලනාධිකාරය, කිලිනොච්චිය බිඳ වැටී සිය ජනප්‍රියත්වය මුදුන් පෙත්තේ තිබෙන මොහොතේ තමන්ට සැමදා හිසරදයක් වූ මාධ්‍යවේදියෙක් මහ පාරේ සුනඛකයෙකු මෙන් අමානුෂික ලෙස මරා දැමූ බවයි. ඉන්පසු ඒ මිනීමරුවෝ තවත් ඝාතන දෙකක් සිදු කොට අහිංසක දෙමළ මිනිසුන් දෙදෙනෙක් මරා පරීක්ෂණ අන් අතනට යොමු කළහ.

සාක්ෂි යටපත් කිරීම හා දේශපාලන බලපෑම් නිසා අවුරුදු 16කට කලින් සිදුවූ මේ ඝාතනය ගැන තවදුරටත් සෙවීමේ හැකියාව ඇතැයි මම විශ්වාස නොකරමි. එහෙත් ලසන්තගේ ඝාතනය සම්බන්ධ පවුල දේශපාලනිකව අවලංගු වී අවසානයේ තමාවම හිස මුදුන් තබා ගත් ජනතාවගේ වෛරයෙන් දිවි ගලවා ගැනීමට හමුදාවේ පිහිට පැතීමට සිදු වීම දෛවයේ සරදමක් විය.  

වෘකයාගේ දවස - වෙබ් සීරිස් එකක් ලෙසින් The Day of the Jackal (2024)

 

චාල්ස් ඩිගෝල් කියන්නේ ප්‍රංශයේ විවාදාත්මක චරිතයක්. පළමු ලෝක යුද්ධයේ හා දෙවැනි ලෝක යුද්ධවල ප්‍රංශ හමුදාවේ නායකයෙක් ලෙස තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් කරන ඔහු පසුව ප්‍රංශයේ ජනාධිපති වෙනවා. එවක (1950 දශකයේ අග) උතුරු අප්‍රිකාවේ ඇල්ජීරියාව යනු ප්‍රංශ යටත් විජිතයක්. ප්‍රංශයෙන් ගොස් එරට පදිංචි වී සිටින ප්‍රංශ ජාතිකයන් විශාල පිරිසක්ද එවක එහි සිටිනවා. මේ අතර ප්‍රංශ පාලනයට විරුද්ධව ස්වදේශික ජනතාව අතරින් වාම ගරිල්ලා ව්‍යාපාරයක් හට ගන්නවා. විවිධ මර්ධනකාරි උපක්‍රම මඟින් මේ ව්‍යාපාරය මර්ධනය කිරීමට ප්‍රංශය තැත් කරත් සාර්ථක වන්නේ නැහැ. ඉතින් එවක ජනාධිපති ඩිගෝල් තීරණය කරනවා අවසානයේදී ඇල්ජීරියාවට නිදහස ලබා දීමට. එහෙත් ඇල්ජීරියාවේ සිටින දහස් සංඛ්‍යාත ප්‍රංශ ජාතිකයනුත් ප්‍රංශ හමුදාවේ දක්ෂීණාංශික කොටස් මෙයට තදින්ම විරුද්ධ වෙනවා. ඔවුන් සිතන්නේ ඇල්ජීරියාව යනු ප්‍රංශයම බවයි. මේ නිසා හමුදාවේ දක්ෂිණාංශික කොටස් තුළින් අන්තවාදී ත්‍රස්තවාදි සංවිධානයක් බිහි වෙනවා. එහි නම Organisation armée secrète (OAS නොහොත් රහස් හමුදා සංවිධානය). OAS සංවිධානය ඩිගෝල් හා ඔහුගේ හිතවාදීන් ඝාතනය කිරීමට තැත් කරනවා. එහි කූටප්‍රාප්තිය 1962 දී එල්ලවූ ඝාතන ප්‍රයත්නයෙන් ඩිගෝල් දිවි ගලවා ගන්නේ අනූ නවයෙන්. 

මුල් නවකතාව

(නයිජීරියාවේ) බයාෆ්‍රා යුද්ධ සමයේ බී බී සී පුවත් සේවයේ මාධ්‍යවේදියෙක් වූ ෆ්‍රෙඩ්රික් ෆෝසයිත් මේ ඩිගෝල් ඝාතන ප්‍රයත්නය ඇසුරින් ඉතාම ජනප්‍රිය වූ ත්‍රිලර් මාදිලියේ නවකතාවක් ලියන්නේ 1971 දී. එහි නම The Day of the Jackal. OAS සංවිධානය සිය ඝාතන සැලසුම් අසාර්ථක වූ පසු විශාල මුදලකට කුලියට ගත් අති දක්ෂ ඝාතකයෙක් මාර්ගයෙන් ජෙනරල් ඩි ගෝල් ව ඝාතනය කිරීමට තැත් කිරීම පිළිබඳ මන:කල්පිත කතාවක් මෙහි අඩංගු වනවා. ඝාතකයා Jackal නොහොත් වෘකයා යන කේත නාමයෙන් තමාවම හඳුන්වා ගන්නවා.  ඒ පොත නිසා ෆෝසයිත් ලෝක ප්‍රකට ත්‍රිලර් කතා රචකයෙක් වුනා. මේ කතාව ඇසුරින් ෆ්‍රෙඩ් සිනමන් විසින්  එඩ්වර්ඩ් ෆොක්ස් ප්‍රධාන චරිතය නිරූපණය කරන චිත්‍රපටයක් 1973 නිර්මාණය කරනවා. 

මේ විසිවන සියවසේ මැද භාගයට අයත් කතාව 21 සියවසේ තෙවැනි දශකයට අදාළ පරිදි මෑතකදි  ප්‍රතිනිර්මාණය කර තිබෙනවා, ඒ ස්කයි නාලිකාව මඟින්. නවීන තාක්ෂණය යොදා ගන්නා අති දක්ෂ බ්‍රිතාන්‍ය ජාතික කුලී ඝාතකයෙක් ලෙස ප්‍රධාන චරිතය දක්වා තිබෙනවා. මුල් නවකතාවේ සඳහන් නොවන ලෙස වෘකයාට ඔහු ගැන තොරතුරු කිසිවක් නොදන්නා ආදරණීය බිරිඳක් හා ළදරුවෙක්ද ඇතුළු පවුලක්ද සිටිනවා. 

 එමෙන්ම අද කාලයේ ලිබරල් කතිකාවට ගැලපෙන පරිදි ඝාතකයා මෙහෙයවන්නේ බහු ජාතික සමාගම් නියෝජිතයන් විසින්. එමෙන්ම ඝාතකයාගේ ඉලක්කය වන්නේ අනීතික ලෙස බලගතු පුද්ගලයන් හා සමාගම් උපයාගත් ධනය හෙළි කරගැනීමට පරිගණක මෘදුකාංගයක් නිර්මාණය කරන යූ ඩී චාල්ස් නම් තොරතුරු තාක්ෂණික අංශයේ කෝටිපතියෙක්. සමාජ සාධාරණත්වය උදෙසා ට්‍රිලියන ගණනක වත්කම් හෙළිකර යුතුයැයි ඔහු විශ්වාස කරනවා. කෙසේ වුවත් බ්‍රිතාන්‍යයේ රහස් ඔත්තු සේවයේ නිලධාරිනියක් හට වෘකයා ගැන ඉව දැනෙන්නේ ඔහු විසින් පෙර අවස්ථාවක ජර්මන් අන්ත දක්ෂීණාංශික පක්ෂයක නායකයා ඝාතනය කිරීමත් සමඟයි.

 වෘකයා සතුව විශේෂයෙන් නිර්මාණය කළ ගිනි අවියක් ඇති බවද ඇය සොයා ගන්නවා. වෘකයා පසුපස ඇගේ ලුහු බැඳීම කෙසේ අවසන් වේවිද? මුල් නවකතාවේ ප්‍රංශ ‍ පොලිස් නිලධාරි ක්ලෝඩ් ලිබෙල්ගේ චරිතය බියංකා පුල්මන් ලෙස නිරූපණය කරන්නේ බ්‍රිතාන්‍ය කළු ජාතික නිළි ලෂානා ලින්ච්. වෘකයාගේ චරිතය එඩී රෙඩ්මේන් නිරූපණය කරනවා. IMDB හි 8.2 ශ්‍රේණි ගත කිරීමක්ද Rotten Tomatoes හි 85% ප්‍රසාදයක්ද සහිත The Day of the Jackal කාලෙකින් බලපු හොඳම ත්‍රිලර් සීරිස් එකක් ලෙස ඉහළින්ම නිර්දේශ කරන්න කැමතියි. 

Three Body Problem

 

මම විද්‍යා ප්‍රබන්ධ කතාවල රසිකයෙක් නොවෙයි.  ළමා වියේ කියවූ 2001 සිංහල පරිවර්තනය හා ආතර් සී ක්ලාක්ගේ පාරාදීසයේ උල්පත් වැනි ප්‍රබන්ධ කිහිපයකට මගේ කියවීම සීමා වනවා. එය මා සොයා ගෙන කියවන genre එකක් ද නොවේ. එසේ තිබියදී බැරැක් ඔබාමාගේ සිට මුහුණු පොතේ යහළුවන් කිහිප දෙනෙකු දක්වා ඉහළින්ම නිර්දේශ කළ මෙම විද්‍යා ප්‍රබන්ධ නවකතාව මා කියවන්නේ හුදු විද්‍යා ප්‍රබන්ධයකට වඩා යමක් ඇතිදැයි කුතුහලයෙන්. විද්‍යා ප්‍රබන්ධ නවකතා සඳහා ලබන ඉහළම අන්තර්ජාතික ත්‍යාගය වන හියුගෝ ත්‍යාගයෙන් පිදුම් ලැබූ Three Body Problem 2023 චීන රූපවාහිනී මාලාවකටද 2024 මාර්තු නව නෙට්ෆ්ලික්ස් කතාමාලාවකටද පදනම් වනවා. කතුවරයා වන සික්ෂින් ලියූ චීන ජාතිකයෙක් නිසාම   මෙම නවකතාව තුළ ප්‍රධාන චරිත මෙන්ම දෘෂ්ඨිකෝණයද චීන සංස්කෘතියට වඩාත් සමපාත වන බැවින් ඇතැම් විට බටහිර විද්‍යා ප්‍රබන්ධවලට වඩා අපට නුහුරු බවක් දැනිය හැකියි. Three Body Problem අයත් වන්නේ hard sci-fi ශානරයටයි - එබැවින් ඇතැම් භෞතික විද්‍යා සංකල්ප ගැන මූලික දැනුමක් තිබීම ප්‍රෙයාජනවත් විය හැකියි. නවකතාව එක කාල රේඛාවක් ගමන් නොකරන අතර අතීතය හා වර්තමානය අතර දෝලනය වනවා.

සික්ෂින් ලියූ

නවකතාව ඇරඹෙන්නේ 1968 වසරේ චීනයේ සංස්කෘතික විප්ලවය තදින්ම ක්‍රියාත්මක වූ අවදියක. යේ වෙන්ජී  ෂිංගුවා විශ්ව විද්‍යාලයේ තාරකා භෞතික විද්‍යාව හදාරන දීප්තිමත් ශිෂ්‍යාවක්. ඇගේ පියා එම විශ්වවිද්‍යාලයේම භෞතික විද්‍යා මහාචාර්යවරයක් වූවත් සංස්කෘතික විප්ලවය යටතේ “බටහිර විද්‍යාව“ ප්‍රතික්ෂේප නොකරීම නිසා තරුණ විප්ලවවාදීන්ගේ උදහසට ලක්වී අවසන ඇය  ඉදිරිපිටදීම මරණයට පත් කරනු ලබනවා. ද්‍රෝහියෙකුගේ දියණියක් වශයෙන් ඇයව කම්කරු කණ්ඩායමකටත් පසුව සිරගෙටත් නියම කරනු ලබනවා. මේ නිසා හා Silent Spring වැනි පොත් කියවීම නිසා වෙන්ජි මානව වර්ගයා ගැන කෙමෙන් දැඩි කළකිරීමට පත් වනවා. කෙසේ වුවත් ඇගේ පියාගේ පැරණි ගෝලයෙක් නිසා ඇයට චීන රජයේ අභිරහස් රේඩියෝ තරංග මධ්‍යස්ථානයක් වෙත සම්බන්ධ කෙරෙනවා. අභ්‍යවකාශයට රේඩියෝ තරංග සම්ප්‍රේෂණය කිරීමට  ඉතා බලගතු ඇන්ටනාවක් එම මධ්‍යස්ථානය සතු වනවා. ඒ ඇන්ටනාව ආශ්‍රිතව පර්යේෂණ පවත්වන යේ වෙන්ජි 1971 වසරේ යවන දෛවෝපගත රේඩියෝ තරංග සම්ප්‍රේෂනයක් සමස්ත මානව වර්ගයාගේම ඉරණමට ඉතා දැඩිව බලපාන බව ඒ මොහෙතේ ඇය නොසිතන්නට ඇති.

වසර 40කට පසු වර්තමානයේ   බීජිං හි නැනෝතාක්ෂණය පිළිබඳ මහාචාර්ය වැං මියාඕ හට කැඳවීමක් ලැබෙන්නේ ලොව පුරා ඉහළ පෙලේ විද්‍යාඥයන් රැසක් මෑත කාලයේ සිය දිවි නසා ගෙන මරණයට පත් වීම සොයා බැලීමටයි. මොවුන් වැඩි දෙනෙක් සංකල්පීය භෞතික විද්‍යාවට සම්බන්ධ අය මෙන්ම Frontiers of Science නම් සංවිධානයේ සාමාජිකයන්. තමාටත් ඒ සංවිධානයට සම්බන්ද වන ලෙස ආරාධනයක් ඇති චීන රජයේ එහි ඔත්තු බැලීමට වැං මියාඕ යවනු ලබනවා. එහිදී Three Body නම් පරිගණක ක්‍රීඩාවක් ලෝකයේ ජනප්‍රිය වී ඇති බව ඔහු දැකගන්නවා. සූර්යයන් තුනක බලපෑමකට යටත් වූ ලෝකයක ඉරණම මේ පරිගණක ක්‍රිඩාවෙන් විස්තර කෙරෙන්නේ මානව ඉතිහාසයේ ප්‍රකට චරිත ක්‍රීඩාවේ චරිත බවට පත් කිරීමෙන්. සූර්යයන් තුන්දෙනෙකුගේ බලපෑම නිසා මේ ලෝකයේ ස්වභාවට ඉතාම අස්ථායි - මාරුවෙන් මාරුවට ස්ථායි යුගයක් හා අධි උෂ්ණත්වය හා අධි සීතල සහිත යුගයන් හටගන්නවා. මේ ආන්තික වෙනස් වීම් නිසා මේ ලෝකයේ ශිෂ්ටාචාරයන් ඇති වී නැති වී යනවා. මෙයට එකම පිළියම වස්තූන් 3ක බලපෑමට යටත් වන වස්තුවක හැසිරීම ගැන ගැටළුව එනම් Three Body Problem නිරාකරණය කිරීමයි.

මේ අතර ලෝකයේ සියලු ප්‍රබල රටවල්, ඇමරිකාව හා චීනය පවා, සතුරුකම් අමතකර කර කිසියම් බාහිර බිහිසුණු අනතුරකට මුහුණ දීමට එක්ව ක්‍රියා කරන බවත් වැං මියාඕ නිරීක්ෂණය කරනවා.

යේ වෙන්ජිගේ රේඩියෝ තරංග සම්ප්‍රේෂණය, වර්තමානයේ විද්‍යාඥයන්ගේ සිය දිවි නසාගැනීම් හා Three Body පරිගණක ක්‍රීඩාව අතර සම්බන්ධය කුමක් ද? ලෝකයේ බලගතු රටවල් ත්‍රස්ත කරන අනතුර කුමක්ද? Frontiers of Science සංවිධානයට මෙහෙවන අභිරහස් මානව විරෝධී සංවිධානයේ අරමුණ කුමක්ද?  මේක දැනගන්න ඔබ නවකතාව කියවන්නම ඕන.

චරිත නිර්මාණය අතින් දුබලතා තිබුනත් අනික් සෑම අතින්ම මා කියවූ විශිෂඨතම හා මානව වර්ගයාගේ පැවැත්ම සම්බන්ධ විවිධ පැතිකඩවල් ඔස්සෙ සිතීමට පොළඹවන ඉතාම උසස් මට්ටමේ හා ඉතාම සංකීර්ණ තුන් ඈදුතු නවකතාවක ආරම්භය මෙමඟින් සනිටුහන් කෙරෙනවා.

MTV ආගමනය

 

මා ළමා විය ගත කළ 1980 දශකයේ අගභාගයේ කුරුණෑගල ප්‍රෙද්ශයෙට නැරඹීමට ලැබුනේ ශ්‍රී ලංකා රූපවාහිනිය පමණි. එවක තාත්තා සමඟ නැරඹූ  ඒ ටීම්, වී, මයාමි වයිස්, මැගයිවර් වැනි ටී වී සීරිස් අදත් මතකයට නැගේ. 1988 -89 භීෂණ සමයේ වුවද රූපවාහිනියේ මේ බටහිර සීරිස් අඩු වූයේ නැත. එවක මට නැරඹීමට නොලැබුනේ “වඩාත් සුදුසු වැඩිහිටියන්ට“ ලෙස විකාශය වූ “ධනවත් බලවත් කැරිංටන් පවුලේ කතාව“ නොහොත් ඩිනාස්ටි පමණි. රැවුල කපාගත්  රෝහණ විජේවීර අප්‍රසන්න හඩකින් රූපවාහිනියේ කතා කළ රාත්‍රියෙන් පසුව රට තරමක් යහපත් අතට හැරුනත් අලුත් ජනාධිපති ප්‍රේමදාස යටතේ රූපවාහිනිය කෙමෙන්  අප්‍රසන්න වන්නට ගත්තේය.  සාමාන්‍යෙයන් එක්සත් ජාතික පක්ෂයට හිතැති අය පවා ඔහුව හැඳින්වූයේ එක්කෝ “පුෂ්පකුමාර“ නොහොත් “සත පහ“ යනුවෙනි. පුෂ්පකුමාර වූයේ හැමවිටම මල්වට්ටියක් ගෙන පන්සල් යන ආකාරය රූපවාහිනි ප්‍රවෘත්ති වල පෙන්වූ නිසා විය යුතුය. ඒ හැරුණු විට ප්‍රවෘත්ති ප්‍රකාශයේ “ අතිගරු ජනාධිපතිතුමා අවධාරණය කරයි“ ලෙස බොහෝ නිවුස් අයිටම් අවසානයේ ප්‍රකාශය කිරීම තාත්තාගේ උසුළු විසිළුවට ලක් විය. 

“වැවයි දාගැබයි ගමයි පන්සලයි“ යනුවෙන් කවුදෝ අන්තේවාසිකයෙකුගේ පිස්සු ස්ලෝගන් එකක් කරේතබාගත් හීනමාන පුෂ්පකුමාර තුමා රූපවාහිනිය සම්පූර්ණයෙන්ම කෑවේය. එනම් ඔලිවර් ක්‍රොම්වෙල් එංගලන්තයේ නත්තල තහනම් කර පිස්සුවක් කෙලියා මෙන් ඊනියා බොදු සංස්කෘතියක් උලුප්පා දක්වමින් රූපවාහිනියේ බටහිර ක්‍රියාදාම සීරිස් හා වැඩසටහන් මෙන්ම චිත්‍රපටද නැත්තටම නැති කළේය. ඒ අතින් සරත් අමුණුගම කියන රූපවාහිනියට අත නොපෙවූ  පරිදි ජේ ආර් ලොක්කා දාහකින් සම්පතය. 1994 චන්ද්‍රිකා ජනාධිපති වුවද තත්ත්වයේ වෙනසක් සිදු නොවීය. රූපවාහිනිය මෙලෙස පට්ට බෝරිං වී ඇති කාලයකය මහරාජා සමූහ ව්‍යාපාරයෙන් MTV රටටම නැරඹිය හැකි පරිදි UHF තරංග ඔස්සේ බෙදා හරින්නට පටන් ගත්තේ.  ඊටත් කලින් කිංස්ලිලා, නිමල් ලක්ෂපතිආරච්චිලා  සිරස ගුවන් විදුලියෙන් විප්ලවයක් සිදු කළත් රූපවාහිනී ක්ෂේත්‍රයට එන්නෙ තරමක් කල් පසුවීය. මට මතක හැටියට මුල් වරට මා එම් ටී වී තුළින් නැරඹූයේ ටාර්සන් කතා මාලාවකි. ඒ 1994 පමණදීය. එවක ලොකු ප්‍රශ්නයක් වූයේ තරංග මාලා අසුවන පරිදි ඇන්ටනව කරකවන්නට සිදු වීමයි. එම් ටී වී පැත්තට හැරවූ පසු රූපවාහිනිය නොපෙනී යයි. 

කෙසේ වුවත් එසමයේ හොඳම චිත්‍රපට රැසක් නැරඹීමට ලැබුනේ MTV වලට පින්සිදු වන්නටය. D Day එකේ පනස් වැනි සංවත්සරයට සමපාතව විකාශය වූ Longest Day අදත් මගේ මතකයේ රැඳේ. ඒ හැරුනු විට Godfather, Hatari, Aliens, Terminator, Cobra, Rambo වැනි චිත්‍රපටද Time Trax, Kung Fu Legend Continues, Wizard ආදි ටී වී සිරිස් ද එම් ටී වී මඟින් එකල විකාශය කළේ ඉඩෝරයට දිය දෝතක් මෙනි. කෙසේ වුවත් 1996 පමණ විට රූපවාහිනියද X Files ආදි සිරිස විකාශය කරමින් තරමක් යහපත් අතට හැරුනි. 1996 පමණ මුල් වරට වී එච් එස් යන්ත්‍රයක් මිලට ගත් බැවින් චිත්‍රපට සඳහා ටීවී බැලීම තරමක් අඩු විය. 

මේ හැරුනු විට තාත්තාගේ පාසල් මිතුරෙක් වූ සැමී දොස්තර මහතා එම්ටී වී එකේ යන චිත්‍රපට වී එච් එස් කැසට්වල පටිගත කළ අතර ඔහු සතුව එවැනි කැසට් පටි විශාල එකතුවක් විය. එසේ පටි ගත කෙරුනු චිත්‍රපට පසුකාලීනව ද නැරඹිමට හැකි විය.  

ඔසී ගේ කඩේ

කුරුණෑගල -  රඹුක්කන  පාරේ (කටුපිටිය හරහා)  දම්බොක්කේ සිට කිලෝ මීටර් 8ක් පමණ ගිය විට මතව නම් කඩ මණ්ඩිය හමුවේ.  මීට අවුරුදු 30කට පමණ පෙර එය සිල්ලර කඩ කිහිපයක්, මුද්‍රණාලයක් හා කෑම කඩ කිහිපයක් පාරේ  එක් පසකින්ද ඉරිදා පොළ පවත්වන භූමිය අනෙක් පසින් ද පිහිටි ගමක් හා ප්‍රාදේශිය කුඩා නගරයක් අතර තත්ත්වයක පිහිටි ප්‍රදේශයක් විය. සෑම ඉරිදාවකම පවත්වන මතව පොළ අවට ගම්වල ජනයා එයට අද්දවන ප්‍රධාන අංගය විය. මේ හැරුණු විට කඩ මණ්ඩියට දකුණු දෙසින් කෙතේ ඇළ අවට වෙළ් යාය මැදින් දිවෙන ගම්සභා පාර පසෙකින් මතව ප්‍රදේශිය රෝහල හා සූතිකාගාරය පිහිටියේය. පසුකලෙක මහරගම පිළිකා රෝහලේ ප්‍රධානියෙක් බවට පත් වූ වෛද්‍ය මහේන්ද්‍ර එවක එහි වෛද්‍ය නිලධාරියා ලෙස සේවය කළ අතර ඊට අමතරව වෛද්‍ය සිවා ලෙස හැඳින්වුනු  ඇපොතිකරිවරයෙක්ද සේවය කළේය. මගේ තාත්තා මේ දෙදෙනාම සමඟ ඉතා සුහද වූ අතර මා කුඩා කල නිතරම ඇති වූ විවිධ අසනීපවලට ප්‍රතිකාර ගැනීමට ගියේ මේ දෙපළ ළඟටය. 

මේ වකවානුවේ ‌මතව නමක් දිනා සිටි චරිතයක් වූයේ ඔසී ය. ‌ටවුමේ පසෙක කුඩා ගරාජයක් පවත්වා ගෙන ගිය ඔහු මගේ පියා ගේ මිතුරෙකි. එමෙන්ම චණ්ඩියෙක් ලෙස ප්‍රසිද්ධ චරිතයකි. ඇතැම් විට පියා ගේ බෙන්ලි යතුරු පැදියේ විවිධ අලුත් වැඩියාවන් කරගත්තේ ඔසී මාර්ගයෙනි. 1991 පමණ ඔසී මතව කඩමණ්ඩියේ කුරුණෑගල පැත්තට වන්නට පිහිටි සිසිල්ගේ කඩයට යාබදව කෑම කඩයක් ආරම්භ කළේය. මේ සාමාන්‍ය කෑම කඩයකට වඩා හරක් මස් ආශ්‍රිත ආහාර වලට මුල් තැනක් දී ක්‍රියා කලේය. මගේ පියා නිතරම මේ කෑම කඩයට යෑම ප්‍රිය කලේ එහි ප්‍රණීත ආහාර ගැන කිහිප වරක් වරණනා කළේය. 

ඒ් මා පහේ ශිෂ්‍යත්වය ලියූ වසරයි. නෑකමින් මට ආච්චි කෙනෙක් හා අපේ විදුහලේ ආචාර්යවරියක් වූ පීරිස් ගුරුමහත්මිය පහේ ශිෂ්‍යත්වය සඳහා පවැත්වූ පංතියට මාවද ඇතුළත් කරගත්තාය. ඒ් පංතිය තිබුනේ ඉරිදා දිනවල පීරිස් මහත්මියගේ නිවස පිහිටි කුරුණෑගල  මල්කඩුවාව ප්‍රදේශයේය. ඉතින් සෑම ඉරිදාවකම උදේ පියාත් සමඟ යතුරු පැදියේ පිටුපස නැගී මල්කඩුවාවට යෑම සිදු කෙරිනි. මේ සෑම දිනකම මාත් පියාත් උදේ ආහාරය ගත්තේ ඔසී‌ගේ කඩයෙන් බව නොකිවමනාය. ඒ් වන විට ඔසීගේ සහායට සිටියේ තරමක් වයසක පුද්ගලයෙකි. 

කඩයට ‌ගොඩ වැදුනු විට උණු වතුුර වත් කළ පිඟන් දෙකක් ලැබේ. අපට අවශ්‍ය ඉඳි ආප්ප, පිට්ටු හෝ උණු උනු රෝස් පාන් යන ඔ්නෑම දෙයක් ඇණවුම් කළ හැක. මා වඩාත්ම ප්‍රිය කළේ දුම් දමන හරක් මස් හොද්ද සමඟ ලැබෙන ඒ් රෝස් පාන් කාල්වලටයි. ඇතැම් දිනක බාබත් සමඟ පිට්ටුද ආහාරයට ගතිමු. එකල අද මෙන් නොව කුකුළු මස් යනු සුඛෙෘ්පභෝගි ආහාරයකි. එහෙත් හරක් මස් සුලභ වූ අතර මස් හොද්ද සමඟ කෑලි විශාල ප්‍රමාණයක්ද ලැබනු බව මතකය.

 කෙසේ වුවත් අවාසනාවන්ත පරිදි ඔසීගේ ගරාජය මෙන්ම මේ කෑම කඩේද පැවතියේ සුළු කලක් පමණි. වසර කිහිපයකට පසු කිසියම් සිදුවීමක් නිසා ( දැන් මතක නැත) හෝ රෝගී වීම නිසා ඔසි ද අකාලයේ මරු වැළඳ ගත්තේය 

(Photos from internet) 

2001 ඡන්දය

මගේ කුළුඳුල් ඡන්දය භාවිතා කළේ 2001 දෙසැම්බර් පැවති මහමැතිවරණයේය. මේ ඒ ගැන ස්මරණයකි

2001 නොවැම්බර් මාසය වන විට ලංකාව තිබුනේ අවුල්ම අඩියක ය. පළමු වරට ආර්ථිකය සෘණ අගයක් ගත්තේය. කටුනායක ගුවන්තොටු පළට කොටි  පහර දුන්නෝය. කොටින්ගේ " නොනවතින රැල්ල" යම්තම් නවත්වා ගත්තත් රටේ යුද්ධය යන දිශානතිය ගැන කිසිවෙකුගේ කැමැත්තක් නොවීය. අවසන එස් බී දිසානායක, ලක්ෂ්මන් කිරිඇල්ල ඇතුළු කිහිප දෙනෙක් රජයෙන් ඉවත් වීමත් සමඟ වසරක් ඇතුළත නව මහ මැතිවරණයක් කැඳවිමට චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායකට  සිදු විය. 

මැතිවරණය කැඳවීමත් සමඟ මංගල සමරවීර රාජ්‍ය මාධ්‍ය යොදා ගනිමින් සිය සුපුරුදු මඩ ව්‍යාපාරය පටන් ගත්තේය. කලින් චන්ද්‍රිකා සමඟ සභාගයකට ගිය සෝමවංශ අමරසිංහ, විමල් වීරවංශ ප්‍රමුඛ ජවිපෙ ජාතිකවාදී පිල සහයෝගය දුන්නේ පොදුජන එක්සත් පෙරමුණටයි. මේ අතර රවී වෙත්තසිංහගෙන් ලැබුණු කැම්පේන් බසයකට වී රනිල් වික්‍රමසිංහ සිය මැතිවරණ ව්‍යාපාරය ගෙන ගියේය. 

රාජ්‍ය මාධ්‍ය වල දැඩි ප්‍රචාරක කැම්පේන් එකට පිළීතුරු ලෙස යූ එන් පියට තිබුනේ ටි එන් එල් පමණි. එයිනුත්  චමුදිත සමරවික්‍රම මෙහෙයවූ ජන හඩ තුළින් ලසන්ත වික්‍රමතුංග ප්‍රහාරාත්මකව ඇතැම් විට ඉංග්‍රීසි සිංහල කලවමේ යොදා ගනිමින් රජය දැඩිව විවේචනය කළ ආකාරය අදද මගේ මතකයේ රැඳේ. එවක මංගල, විමල පිරිස විසින් "අලි කොටි ගිවිසුමක්" ගැන රාවයක් පතුරුවා හැර තිබිණි ( මිලේනියම් සිටි සිදුවීම ගැන බලන විට අද නම් එවැනි එකඟතාවයක් තිබෙන්නට ඇතැයි සාධාරණ සැකයක් පහළ වේ) ලසන්ත වික්‍රමතුංග මැතිවරණයට කලින් පැවතුණු අවසන් ජන හඩට එක් වෙමින් අනුර බණ්ඩාරනායක හා  ශ්‍රිලනිප ප්‍රබලයන් කොටි නායකයන් සමඟ ගන්නා ලද ඡායාරූපයක් පෙන්වමින් ගිවිසුම් කතාවට පහර දුන්නේය. 

මේ අතර කුරුණැගල ප්‍රදේශයේ මැතිවරණ ප්‍රචණ්ඩ ක්‍රියා ඉහළ නැගිනි. මූලිකවම හිරියාල ආසනය නියෝජනය කළ සාලින්ද දිසානායක හා මුල් වරට පාර්ලිමේන්තුවට ඉල්ලන පළාත් සභා අමාත්‍ය ජොන්ස්ටන් "ජොනී" ප්‍රනාන්දු අතර ගැටුම උත්සන්න විය. ප්‍රදේශයේ එජාප සංවිධායකගේ නිවස තිබුනේ අපේ නිවස අසලමය. එක් සවසක මුහුණු ආවරණය කරගෙන පොලු ගත් මැරයන් පිරිසක් ඒ නිවසට පැමිණ නිවැසියන්ට තර්ජනය කළහ. ශ්‍රි ලංකාවේ මැතිවරණ ප්‍රචණ්ඩත්වය ගැන අසා තිබුනත් එතරම් සමීපයෙන් මා දුටුවේ එදාය. 

කෙමෙන් ඡන්ද දිනය උදාවිය. එදාද ප්‍රචණ්ඩ ක්‍රියා සිදුවෙතැයි අනුමාන කර තිබුනත් අපේ ප්‍රදේශයේ නම් එවැන්නක් සිදු නොවීය. උදේ පාන්දරම  ගොස් අලියා ඉදිරියේ කතිරය ගසා ජොනීට පළමු මනාපය දීමෙන් මගේ පළමු ඡන්ද ය අවසන් විය. සවස් වන විට ඡන්දයේ සැබෑ ස්වරූපය හෙළිදරව් විය. රත්වත්තේගේ පුතුන් දෙදෙනා කුප්‍රකට උඩුතලවින්න ඝාතන සිදු කළ අතර මැතිවරණ ඉතිහාසයේ වැඩිම පිරිසක් මිය ගිය මැතිවරණයක් විය. එදා හවස දයානනන්ද දිශානායක දැඩි ආතතියකින් පෙළෙන ස්වරූපයකින් කතා කොට මෙහෙම ගියොත් පුරවැසියන් ඡන්දය දීමෙන් වළකිනු ඇතැයි කළකිරීමෙන් පැවසිය. කෙසේ වුවත් මමත් තාත්තාත් පවුලේ අනික් අයත් දැඩි ප්‍රීතියට පත් කරමින් එජාපෙ ප්‍රබල ජයග්‍රහණයක් ලැබීය. 

එසේ වුවත් ජයග්‍රහණයෙන් කෙටි කලකින්ම මිලේනියම් සිටි සිදුවීම, කොටින් සමඟ අත්සන් කළ සාම ගිවිසුම, ආදියෙන් ආණ්ඩුවේ ජනප්‍රියත්වය පිරිහුනේය. රනිල් හැම දාම මෙන් ආණ්ඩු බලය ලබා ගත් පසු පිස්සු කෙළින්නට විය. අවසන වසර 2කට පසු ත්‍රිකුණාමල වරාය අවට කොටින් කඳවුරු ගසා ගෙන සිටින අයුරු සන්ඩේ ටයිම්ස් හි ඉක්බාල් අතාස් සිටුවේෂන් රිපෝට් හි පළ කර සතියක් ඇතුළත චන්ද්‍රිකා ආරක්ෂක හා මාධ්‍ය ආමාත්‍යාංශ ආපසු පවරා ගත්තාය. ඉන්පසු 2004 දී මංගල හා විමල් එක්ව තවත් පිරිසකගේ සහයෝගයෙන් තැනූ එක්සත් ජනතා නිදහස් සන්ධානය නම් ජාතිකවාදී පක්ෂය එජාජය මහමැතිවරණයේදී බරපතල පරාජයකට ලක් කළේය. 

පික්චර් පිස්සුව

 

21 වන සියවසේ මුල් භාගය පමණ වන තෙක් කුරුණෑගල නගරයේ තිබූ අවශේෂ සිනමා හල් වූ මොඩර්න්, නිව් සිනමා පසු කාලයක පාඩු ලබන මට්ටමේ පැවතිණි. මින් මොඩර්න් හි අවසන් කාලයේ පෙන්වූයේ සොෆට් ‌කෝ පෝන් චිත්‍රපට පමණි. හිටපු විශේෂඥ ‌වෛද්‍ය ජුපිටර් මූණමලේ මහතාට අයත් ජුපිටර් සිනමා ශාලාව තවමත් ක්‍රියාකාරි දැයි නොදනිමි. කුරුණෑගල ප්‍රධාන සිනමා ශාලා දෙක වූයේ කුරුණෑගල - නුවර පාර ආරම්භක ස්ථානයේ පිහිටි ඉම්පීරියල් සිනමා ශාලාවත් කුරුණෑගල පොළ හා වෛද්‍ය  නාවින්නගේ පුද්ගලික  රෝහල අසල පිහිටි  සිනෙක්ස්පෝ යන සිනමා ශාලාය. මගේ පික්චර් පිස්සුවේ ආරම්භය මේ සිනමා ශාලා දෙක හා බැඳී තිබේ. 

මා නැරඹූ මුල්ම චිත්‍රපටය මතකයක් නැතත් Sergio Leone ගේ For a Few Dollars More හා ‌ ෂෝන් කොනරි රැඟූ මුල්ම James Bond චිත්‍රපටය වන Dr No නම් පැරණි චිත්‍රපට නව පිටපත් මේ සිනමා  හල් දෙකෙන් එකක පෙන්වූ අවස්ථාවේ නැරඹූ බවට අතිශය දුර්වල මතකයක් තිබේ. සිනෙක්ස්පෝ සිනමා ශාලාවේ පෙන් වූ Indiana Jones and the Temple of Doom චිත්‍රපටය නරඹන්නට ගොස් දෙනවක හාමිනේ ඉන්නා ජවනිකාවක් නිසා බියට පත් ව චිත්‍රපටය මැදින් ආපසු ඒ්මට සිදු වූ බව තාත්තා පසු කාලයක නිතර මතක් කළේය. ඉන් පසුව මගේ මතකයේ රැනේනේ Rambo First Blood චිත්‍රපටයයි. ඉම්පීරියල් සිනමා ශාලාවේ ඉදිරිපස සිල්වර් ස්ටැලෝන් උඩුකය නිරුවත්ව  රොකට් ලෝන්චරයක් දෑතින් අල්ලා ගෙන සිටින දැවැන්ත කටවුට් එක අදද මගේ මතකයට එන්නේ නිරායාසයෙනි. ඒ් රෑපයම රැගත් විශාල ප්‍රමාණයේ පෝස්ටරයක් අපේ ගෙදර සෑහෙන කාලයක් තිබිණි. 

1960 හා 70 දශකවල සිය ගැටවර හා තරුණ විය ගත කළ තාත්තා එකල ජනප්‍රිය වූ ක්ලින්ට් ඊස්ට්වුඩ්, ෆ්‍රැන්කො නීරෝ රඟ පෑ spaghetti Western චිත්‍රපට නැරඹීමට අතිශයින් ප්‍රිය කළේය. ඒ් හැරුණු විට ක්‍රියාදාම චිත්‍රපට ද ඔහු ම ඟ නොහැර නැරඹීය. 1980 අග භාගයේ සිට 1990 මුල් භාගය දක්වා මා තාත්තා සමඟ නැරඹූ චිත්‍රපටවලින් මතකයට එන්නේ තිමති ‌ඩෝල්ටන් සිටි  Living Daylights, කෙවින් කොස්නර් හා රොබට් ඩි නීරො රඟ පෑ Untouchables, Indiana Jones Last Crusade, Punisher BMX Bandits හා ෆ්‍රෑන්ක් සිනාට්‍රා රඟ පෑ දෙවැනි ලෝක යුද්ධය පසුබිම් කරගත් Von Ryan's Express, Paul Verhoeven ගේ Robo Cop, Robin Hood Prince of Thieves පියාත් සමඟ සිනමා තිරයේ නැරඹු මතකයේ රැඳෙන චිත්‍රපට සමහරකි. 

1993 වසරේ ස්ටීවන් ස්පිල්බර්ග් තම ප්‍රකටම චිත්‍රපටය වන Jurrassic Park නිර්මාණය කළේය. ලංකාවට එය පැමිණියේ 1994 දී වූ අතර එවක චිත්‍රපටයේ හඩ පටය ප්‍රශස්තව ප්ලේ කිරීමට හඩ පද්ධතියක් තිබුනේ කොළඹ ලිබර්ටි මැජස්ටික් වැනි ප්‍රධාන පෙළේ සිනමා ශාලාවල හා කටුගස්තොට ඕඩියන් සිනමා ශාලාවේත් පමණකි. කුරුණෑගල ඉම්පීරියල්  සිනමා ශාලාවේ තිරගත වූ ජුරාසික පාක් චිත්‍රපටය නැරඹීමට ප්‍රේක්ෂකයන් පැමිණියේ  වැල නොකැඩී පෝලිම් ගැසීය. එක් දර්ශන වාරයක් අවසන් වන තෙක් පිටත පෝලිමක් විය. කෙසේ වුවත් ඉම්පිරියල් සිනමා ශාලාවේ ගැලපෙන හඩ පද්ධතියක් නොතිබුනු නිසා ඔවුන් සිදු කලේ අර දෙමළ චිත්‍රපටලට මෙන් ශබ්දය උපරිමෙන් වැඩි කිරිමයි. ඩයිනෝසරයන් මහ හඩින් කෑ ගසන ඇති වන අමිහිරි නාදය ගැන අමුතුවෙන් කියන්න අනවශ්‍යයයැයි සිතමි. 

1995 පමණ තාත්තා වි සි ආර් යන්ත්‍රයක් මිල දි ගත් අතර එතැන් සිට විඩියෝ පට කුලියට ගන්නා තැන්වලින් දින පතා චිත්‍රපට ගෙනැවිත් බැලීමට හැකිවිය. ඒ සමඟම සිනමා ශාලාව තරමක් ඈත් විය. එවක කුරුණෑගල නගරයේ පොදු වෙළඳ සංකීර්ණය අසල හා පේෂකාර්මික ගොඩනැගිල්ලේ මෙන්ම රෝහල අසලත් එවැනි විඩියෝපට කුලියට දෙන ස්ථාන කිහිපයක් තිබුනි. කෙසේ වුවත් Gladiator, Mission Impossible වැනි කතා බහට ලක් වූ චිත්‍රපට අප සිනමා ශාලාවේ නැරඹීමු. ඒ හැරුනු විට උසස් පෙළ පංතියේ සිටියදී ඉස්කෝලේ කට් කර නැරඹූ එකම චිත්‍රපටය වන දිනේෂ් ප්‍රියසාද්ගේ "කොළම්පූර්" නිව් සිනමා හිදි නැරඹීමි.  

අවුරුදු ගණනකට පසු අද දවසේ අපහසුවකින් තොරව චිත්‍රපට නැරඹීමට මාර්ග සුලභ වීම නිසා දෝ එදා තරම් "පිස්සුවක්" නම් නැතත් තවමත් සිනමා ශාලාවේ චිත්‍රපටයක් නරඹන විට ඇති වන හැඟිමට මම කැමැත්තෙමි. අවසන් වරට මා  සිනමා ශාලාවක් වෙත රැගෙන ගිය චිත්‍රපටය වන ටැරන්ටිනෝ ගේ Once Upon a Time in Hollywood නැරඹීමේදි එය නැවතත් පසක් විය.