Tuesday, June 21, 2016

සාම්ප්‍රදායික ආගමික සිනමාව උඩු යටිකුරු කළ Jesus Christ Superstar

ජේසුස් ක්‍රිස්තුස්වහන්සේ සම්බන්ධ සිනමාත්මක නිරූපණයන් මුල් කාලයේ සිටම විවාදාත්මක බව රහසක් නොවේ. විසිවන සියවසේ මැද භාගයක් වෙන තෙක්ම බටහිර සමාජය මූලිකවම කිතුණු ආගමට නැඹුරුවක් දක්වන පිරිස බහුතරයක් වූ බැවින් ජේසුස්වහන්සේ සෙලිලොයිඩ් පටයේ නිරූපණය කිරීමේදී අධ්‍යක්ෂවරු සහ නලුවන් බෙහෙවින් ප්‍රවේශම් වුනා. උදාහරණයක් ලෙස 1950 දශකයේ අතිශයින් ජනප්‍රිය වූ චාර්ල්ටන් හෙස්ටන් රඟන විලියම් වයිලර්ගේ  "බෙන් හර්" චිත්‍රපටයේ ක්‍රිස්තුස්වහන්සේගේ මුහුණ නොපෙන්වා සිරුර පමණක් පෙන්වනු ලබනවා. මෙලෙසම කිං ඔෆ් කිංග්ස් වැනි චිත්‍රපටවල රූගත කිරීම්වලට ප්‍රථම දේවමෙහයෙන් පවා පවත්වනු ලැබූ බව කියවෙනවා. 

මේ අතර 1960 දශකයේ පමණ ලෝකය පුරා පැතිර යමින් තිබූ අධිරාජ්‍ය විරෝධි වාමාංශික රැල්ලත් සමඟ විමුක්ති දේව ධර්මය (Liberation Theology) නමින් කතෝලික දහම තුළ විකල්ප මතවාදයක් ගොඩනැගුනා. එයින් ප්‍රධාන වශයෙන් කියැවුනේ ක්‍රිස්තුස්වහන්සේ දිළිඳු ජනතාවගේ පාර්ශ්වය ගෙන ඔවුන් විඳින ‍ පීඩාවන්ට එරෙහිව සටන් කළාක් මෙන් වර්තමාන කිතුණු සභාවන්ද අධිරාජ්‍යවාදීන්ට හා පීඩාකාරී දක්ෂිණාංශික රාජ්‍ය තන්ත්‍රයන්ට එරෙහිවී පොදු ජනතාවගේ අයිතිවාසිකම් දිනා ගත යුතු බවයි. එමෙන්ම මේ වනවිට බටහිර සමාජයන් තුළද කිතුණු ආගමේ මූලධර්මයන් දැඩි ප්‍රශ්නකිරීම්වලට ලක්වෙනවා. තමන් අ‍දේවවාදීන් හෝ ආගමක් නැති අයවලුන් ලෙස හඳුන්වාගන්නා පිරිස් කෙමන් , විශේෂයෙන් තරුණ පරපුර තුළ, වැඩිවෙනවා. ඇමරිකාව හා බටහිර රටවල් වල තරුණ පරපුර තුළ මෙවකට පැතිරෙමින් තිබූ ප්‍රතිසංස්කෘතිය (counterculture) මේ සාම්ප්‍රදායික ආගමික විශ්වාස ප්‍රශ්න කිරීම්වලට ලක්කිරීමට ප්‍රධාන වශයෙන් ඉවහල් වුනා. සාම්ප්‍රදායික කිතුණු දහම මුහුණ දුන් තත්ත්වය කෙතරම් දරුණු වූයේද යත් 1960 දශකයේ අගභාගයේ ජාත්‍යන්තර TIME සඟරාවේ එක් විවාදාත්මක කවරයක් වූයේ Is the God Dead ? (දෙවියන්වහන්සේ මිය ‍ගොසින්ද ? ) යන්නයි. මේ ප්‍රතිසංස්කෘතික බලපෑම හොලිවුඩ් සිනමාවටත් මේ වන විට ප්‍රබලව දැනී තිබුනා. තරුණ පරපුර ඉලක්ක කරගනිමින් නිර්මාණය වූ The Graduate, Carnal Knowledge, Easy Rider, Bonnie and Clyde, Badlands වැනි සිනමා නිර්මාණ මීට සාක්ෂි දරනවා. මෙලෙස ආගමික සිනමාවද සමකාලීන ජනප්‍රිය සංස්කෘතියේ බලපෑමට ලක්වීමට වැඩි කලක් ගතවුයේ නැහැ. 

ඇන්ඩෲ ලොයිඩ් වෙබර් නම් වෙල්ෂ් ජාතික සංගිතවේදියාගේ රොක් ඔපෙරාවක් ඇසුරින් ඇමරිකානු චිත්‍රපට අධ්‍යක්ෂ නෝමන් ජුවිසන් අධ්‍යක්ෂණය කළ Jesus Christ Superstar ( 1971) එවක ජනප්‍රිය සංස්කෘතියේ බලපෑම නිසා සාම්ප්‍රදායික සිනමාව උඩු යටිකුරු කළ අවස්ථාවක් ලෙස සැලකිය හැකියි. මේ කෘතියේ ක්‍රිස්තුස්වහන්සේ ජෙරුසලමට පැමිණිමේ සිට කුරුසිපත් වීම දක්වා උන්වහන්සේ ගේ ජීවිතයේ අවසන් සතිය නිරූපණය වෙනවා. 
ටෙඩ් නීල් ජේසුස් වහන්සේ ලෙස 

සමකාලීන රොක් සංගීතය මොනොවට යොදා ගත් අයුරු මෙම කෘතිය තුළින් පැහැදිලියි. එමෙන්ම මෙහි චරිතයන් හැඳ පැළඳ සිටින්නේද 1970 දශකයට අයත් ඇදුම් පැළදුම්. කෘතිය තුළ නවගිවිසුමේ දුෂ්ටයා වන යූදස්ගේ චරිතය ප්‍රබලව ඉස්මතු වනවා - මෙහිදී යූදස් යනු හුදු දෙවියන්වහන්සේගේ රූකඩයක් පමණක් බවත් දෙවියන්වහන්සේ ක්‍රිස්තුස්වහන්සේ සඳහා වූ තම සැලැස්ම සඳහා ඉත්තෙකු මෙන් යූදස් යොදා ගත් බවත් සිනමා කෘතිය තුළ පැවසෙනවා. එමෙන්ම පීඩිත පංතියේ වීරයෙක් ලෙස පූජකවරුන්ගේ ගර්භාවට ලක්වන ක්‍රිස්තුස්වහන්සේ‍ට යූදස් අනතුරුද අඟවනවා. විශේෂයෙන් දේව මාළිගාව පවිත්‍ර කිරීම පිළිබඳ සුප්‍රකට බයිබල් සිදුවීම මෙම සිනමා පටයේ එන්නේ ජේසුස් වහන්සේ අවි ජාවාරම්කරුවන්, සෑම දේටම මිලක් නියම කරන රිභෝජනවාදයේ සංකේත බඳු වෙළඳුන් දේව මාළිගයෙන් පලවා හැරීමක් ලෙසයි. එමෙන්ම ලෝකය තුළ දුකේ නිමාවක් නොමැති බව ජේසුස්වහන්සේ ලාදුරු ‍රෝගීන් සුවපත් කිරීමේදී උන්වහන්සේම නිමාවක් නොමැති ‍ රෝගීන්ගෙන් පීඩාවට පත්ව මොරදෙන ජවනිකාවෙන් හඟවනවා. 

මෙම විප්ලවීය කෘතිය ලංකාව තුළ තහනමට ලක්වූ බව මා අසා තිබෙනවා. එමෙන්ම ලෝකයේ කතෝලික රටවල චිත්‍රපටය පෙන්වීමේදී ප්‍රබල විරෝධතා මතුවූ බවද පැවසෙනවා. එසේ වුවත් මෙල් ගිබ්සන් සිය ලේ වැකුණු "Passion of Christ" තුළින් ගෙනහැර දැක්වීමට අපොහොසත් වූ  ‍ ක්‍රිස්තුස්වහන්සේ මේ අදේවවාදි සිනමා පටය තුළින් දිස්වන බව මගේ හැඟිීමයි.